بازار، گروه استان‌ها؛ عارف اصفهانی: طلای سرخ در اصفهان حکم کیمیایی را دارد که این روزها اقتصاد کشاورزی اصفهان را به دست گرفت ه است و در طول سالهای گذشته با توجه به اقلیم این استان، کشت این محصول نقش مهمی در اقتصاد اصفهان ایفا کرده است.
در حقیقت، در حال حاضر با توجه به خشکسالی و اقلیم خشک اصفهان بهترین محصولی که می تواند با وجود خاک مناسب، در برخی مناطق در این استان نقش تعیین کننده ای در اقتصاد کشاورزان داشته باشد کشت زعفران است.
نیاز کم این محصول به آب این موضوع را رقم زده که کشاورزان رغبت بیشتری به کاشت زعفران داشته باشند، گیاهی گرانبها که نه تنها در عرصه مصرف غذا بلکه مصرف دارویی هم داشته و ارزآوری مناسبی را عاید کشور می کند.
شهرستان‌های نطنز با سطح ۳۵۰ هکتار، تیران و کرون ۲۵۰هکتار، نجف‌آباد ۱۷۰ هکتار، کاشان ۱۱۰ هکتار، آران و بیدگل ۱۰۵ هکتار و اردستان ۱۰۰ هکتار به ترتیب بیشترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص داده‌اند اما یکی از مناطقی که در اصفهان بهترین نمونه های زعفران در کشور را دارد، «روستای ازان» است که در بخش غربی میمه قرار دارد، این روستا از طبیعتی بی‌نظیر و زیبا برخوردار است و به واسطه خاک مرغوب و حاصلخیزی که دارد توانسته زعفران مرغوبی را هم از آن خود کند.
صغرا جعفری، کارآفرین و کشاورز نمونه‌ای است که به واسطه این پتانسیل توانسته در این رابطه موفق عمل کند. این صادر کننده در گفت و گو با بازار در رابطه با سطح زیرکشت زعفران در این منطقه می گوید: کشت زعفران بعد از ازان به روستاهای مجاور گسترش پیدا کرد.
وی ادامه داد: در حال حاضر، بیش از ۲۵۰ هکتار از زمین‌های بخش میمه شهرستان شاهین‌شهر زیر کشت زعفران قرار دارد که ۱۵۰هکتار آن در روستای ازان کشت شده است.
سهم بزرگ اشتغالزایی از زعفران
این کارآفرین در رابطه با سهم اشتغالزایی زعفران در این منطقه هم می گوید: بیش از شش هزار نفر در این عرصه مشغول به کار هستند و در این زمینه با توجه به اینکه پتانسیل های بالقوه زیادی هم در شهرستان های اطراف هست با آموزش کشاورزان سعی کرده ایم که سطح زیرکشت زعفران را در این منطقه افزایش بدهیم.
۲۱ شهرستان و ۴۴ روستا در اصفهان کشت طلای سرخ را توسعه داده اند تا از این طریق این محصول گرانبها به بیشترین بازار صادراتی که امارات، چین، اسپانیا، افغانستان، قطر، کویت، آلمان، هلند، دبی هستند، صادر شود.
در این رابطه احمدرضا رئیس زاده، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان نیز در گفت و گو با بازار با اشاره به اینکه گیاه زعفران نیاز کمی به آب دارد و نسبت به هزینه‌هایی که برای کاشت و برداشت آن می‌شود، ارزش اقتصادی زیادی دارد، گفت: با توجه به خشکسالی اصفهان کشاورزان قادر به تقبل هزینه های کم آبی نیستند و به همین خاطر چون کشت زعفران با شرایط کم آبی سازگار است، کشاورزان اصفهانی هم از آن استقبال کرده اند.
رتبه چهارم اصفهان در کشور
به گفته مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان هم اکنون اصفهان رتبه چهارم کشت زعفران را دارد و با توجه به اینکه تغذیه و آبیاری مناسب است و در مناطقی این کشت صورت می گیرد که دارای بارندگی مناسب است و توانسته ایم در این رابطه با آفات مبارزه کنیم و پیازهای سالم را نیز به کشاورزان پیشنهاد دهیم و برای کشت این محصول زمان مناسبی هم انتخاب می شود.
رئیس زاده: کشت زعفران در اصفهان از بازدهی خوبی برخوردار بوده و اکنون استان اصفهان با سطح هزار و ۸۰۰ هکتار زیرکشت این محصول و تولید بیش از ۱۰ تن اکنون بعد از خراسان رضوی، جنوبی و شمالی در رتبه چهارم قرار گرفته است
وی می افزاید: کشت زعفران در اصفهان از بازدهی خوبی برخوردار بوده و اکنون استان اصفهان با سطح هزار و ۸۰۰ هکتار زیرکشت این محصول و تولید بیش از ۱۰ تن اکنون بعد از خراسان رضوی، جنوبی و شمالی در رتبه چهارم قرار گرفته است.
به گفته مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان در سال گذشته سطح زیرکشت این محصول ۲۰۰ هکتار افزایش یافته است و این در حالی است که سطح زیر کشت زعفران در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱حدود ۲۱۰هکتار افزایش یافته است و این جای خشنودی دارد.
به گفته رئیس‌زاده، کشت گلخانه‌ای زعفران، دارای معایب فراوانی است و این روش هنوز اجرا نشده است، با این حال طبق روال سالهای قبل، کشت زعفران در استان توسعه صعودی دارد و پیش‌بینی می‌شود در مدت یک دهه آینده هر سال به طور متوسط سطح زیر کشت ۲۰۰هکتار توسعه پیدا کند.
بازارصادرات در دست کشورهای همسایه
با وجود اینکه کشت زعفران در اصفهان توانسته کارنامه خوبی و درخشانی را ارائه دهد، خرید و فروش و صادرات این محصول گرانبها با چالش ها و مشکلات زیادی روبرو است، خرید فله ای و فروش مثقالی زعفران ایران توسط افغانستان است که باعث شده برای فعالان این عرصه سود کم با زحمت زیادی داشته باشد.
مهدی پور: با وجود اینکه زعفران ایران از مرغوبیت بسیار خوبی برخوردار است اما به این خاطر که ما به بسته بندی مناسب و سلایق مصرف کننده و مقصد و هدفی که قرار است این محصول ارائه شود توجه نکرده ایم کشورهای دیگر زعفران ما را به شکل فله ای خریداری و در بسته بندی های زیبا آن را به نام خود ارائه می دهند
احمد مهدی پور، کارشناس کشاورزی، در گفت و گو با بازار در این رابطه با اشاره به اینکه زعفران محصولی است که نقش مهمی در بخش صادرات دارد و بنابراین اگر به نوع بسته بندی توجه نکنیم نمی توانیم به شکلی جدی در بازارهای جهانی موفق عمل کنیم، می گوید: با وجود اینکه زعفران ایران از مرغوبیت بسیار خوبی برخوردار است و زعفران اصفهان هم در کشور نام و نشانی داشته و کیفیت بسیار خوبی هم دارد اما به این خاطر که ما به بسته بندی مناسب و سلایق مصرف کننده و مقصد و هدفی که قرار است این محصول ارائه شود توجه نکرده ایم کشورهای دیگر زعفران ما را به شکل فله ای خریداری می کنند و با ابزارهای مختلف و در بسته بندی های زیبا آن را به نام خود ارائه می دهند.
وی با تاکید بر اینکه باید این نکته در نظر گرفته شود در کنار گسترش کشت این محصول باید به نکاتی همچون بازار فروش و برند سازی و بسته بندی توجه زیادی داشت می گوید: این موضوع نه تنها در این عرصه ارشتغالزایی می کند بلکه به دلیل فروش مناسب می تواند انگیزه تولید کننده را بالا ببرد.
با این تفاسیر اگر ما نتوانیم در این عرصه موفق عمل کنیم ممکن است طلای سرخ ایران هم به سرنوشت فرش و پسته دچار شود و بازار صادرات این محصول به دست کشورهای همسایه بیافتد موضوعی که تنها به دلیل عدم مدیریت در تولید، برداشت و صادرات اتفاق افتاده و اکنون تقدیم همسایه ما یعنی افغانستان شده است و همانطور که گفته شد، زعفران ایران به اسم کشورهای دیگر صادر می‌شود، مسیری که با خام فروشی زعفران به بیراهه رفته است.
با توجه به گفته کارشناسان، در هر مترمربع زمین باید یک گرم زعفران خشک تولید کنیم، اما در حال حاضر در هر هکتار ۲۰۰ میلی گرم تولید می‌شود. این یعنی منابع ارزشمند آب و خاک و انرژی برای تولید صرف می شود اما عملکرد در واحد سطح بسیار پایین است، بنابراین باید با راهکاری مناسب و توجه به پتانسیل هایی که وجود دارد کشت این محصول ارزشمند را تقویت کنیم و با نگاهی درست به بازارهای صادراتی و ایجاد زیرساخت ها در عرصه بسته بندی مناسب و توجه به سلایق مصرف کننده، بازار جهانی طلای سرخمان را خودمان به دست بگیریم.